* شیر و مایعات سالم بنوشید؛ مصرف روزانه حداقل دو لیوان شیر با چربی زیر 5/1 درصد خنثی کننده سموم سربی است که از سوختن بنزین و گازوئیل در هوا منتشر می شود و از جذب ریزمغذی هایی چون آهن، کلسیم و روی در بدن جلوگیری می کند. البته این ماسک ها نمی توانند به طور کامل از ضرر و زیان آلاینده ها بکاهند؛ بنابراین افراد آسیب پذیر تا حد امکان از خانه خارج نشوند، اگر هم چاره ای جز خروج نداشتند، بهتر است از ماسک های فیلتردار استفاده کنند. نوزادان، کودکان و سالمندان، بدن های حساس و ضعیف تری نسبت به دیگر افراد دارند و از آلودگی هوا بیشترین آسیب را می بینند که متاسفانه گاهی رعایت نکردن برخی نکات باعث از دست دادن جان این افراد می شود.
پکتین موجود در هویج سم زداست و مصرف مواد غذایی حاوی این ماده در زمان اوج آلودگی هوا بسیار موثر است و اثرات منفی تنفس مواد شیمیایی و سمی از بدن را خنثی و تعادل بدن را در برابر آلاینده ها حفظ می کند. بدون آب و غذا می توان زنده ماند، اما انسان بدون هوا 5 دقیقه هم دوام نمی آورد؛ با این حال آلودگی هوا این روزها به یکی از معضلات اصلی جوامع مختلف تبدیل شده و ایران هم از این قاعده مستثنا نیست. این در حالی است که امروزه با پیشرفت صنعت، فناوری و گسترش زندگی شهرنشینی، مشکل بزرگی به نام آلودگی هوا جوامع مختلف را دربر گرفته، مسأله ای که تهدیدی جدی برای سلامت انسان محسوب می شود.
مایعات سالم هم مثل آب انار، چای سبز، چای سفید و قهوه به دلیل داشتن ترکیبات فلاونوئیدی به دفاع بدن در برابر عوامل اکسیدکننده که از طریق آلودگی هوا وارد بدن می شوند، کمک می کند. است و به مشکلی تبدیل شده که نه تنها باعث مختل شدن برخی فعالیت ها می شود، بلکه به وضعیت اقتصادی کشورها نیز لطمه وارد می کند و مهم تر از همه تهدیدی جدی برای سلامت محسوب می شود. آلودگی هوا روی دستگاه های داخلی بدن مثل دستگاه قلبی و عروقی، تنفسی و البته اندام های خارجی مانند چشم و پوست که به طور مستقیم در معرض آلودگی قرار دارند، تاثیرگذار است. اگرچه گفته می شود روش های تاثیرگذار و مطمئنی برای مقابله با آلودگی هوای زمستانی وجود ندارد، اما با رعایت برخی نکات می توان تاثیرات نامطلوب هوای ناسالم را کاهش داد.
تأثیر هوای آلوده بر دستگاه تنفسی آلودگی هوا در کوتاهمدت حتی در شرایطی که میزان تماس با آن کم باشد نیز باعث ایجاد خارش و سوزش در بینی و گلو میشود؛ اما از آنجایی که ذرات معلق تا کیسههای هوایی ریه نفوذ میکنند میتوانند باعث تشدید بیماریهای مزمنی مانند آسم یا برونشیت شوند. در این صورت است که مسئولان بهداشت و سلامت هر کشور از افراد حساس و آسیبپذیر از جمله افراد بالای 65 سال، خانمهای باردار، نوزادان و کودکان و همچنین افرادی که از بیماریهای قلبی و تنفسی رنج میبرند درخواست میکنند تا فعالیتهای فیزیکی خود را محدود کرده و در منزل بمانند. آلودگی هوا و تأثیر آن روی سلامت مغز ارتباط بین آلودگی هوا و بیماریهای دژنراتیو عصبی مانند زوال عقل، بیماری پارکینسون و آلزایمر اخیراً موضوع مطالعات محققان قرار گرفته و متخصصان در خصوص آن به بررسیهای بیشتر روی آوردهاند.
اما بدانید که مقابله با آلودگی هوا یک کار دستهجمعی است و شما به عنوان شهروند نیز باید مواردی را رعایت کنید: به عنوان مثال به جای استفاده از ماشین شخصی خود تا حد امکان به صورت پیاده و یا با دوچرخه تردد کنید. تأثیر آلودگی هوا روی جنین نتایج بررسیهایی که روی موشهای آزمایشگاهی انجام شده است نشان میدهند ذرات ریزی که قادر هستند از سد جفت عبور کنند باعث بروز اثرات مخرب و ویرانگری روی جنین میشوند. به عنوان مثال در توکیو، با در پیش گرفتن تمهیداتی برای مقابله با استفاده از سوختهای فسیلی که از سال 1999 در پیش گرفته شده است، مرگ و میر ناشی از بیماریهای تنفسی به میزان 22 درصد کاهش پیدا کرده است.
این ذرات معلق معمولاً از سوزاندن سوختهایی مانند چوب، نفت، زغالسنگ، گاز و همچنین فعالیت موتورهای دیزلی، کارخانجات و نیروگاهها و غیره ایجاد میشوند و از طریق خون به تمام اعضای بدن میرسند. اگر میبینید که در شهرهای کوچک و روستاها مردم پوستهای با طراوت، شفاف و سالمتری دارند باید بدانید که از هوای سالمتری برخوردار هستند چون آلودگی هوا پوست را دچار پیری زودهنگام میکند. به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک،آلودگی هوا بهواسطه هزاران هزار مولکول شیمیایی بروز میکند که در درون خود دچار واکنش شده و کیفیت هوایی که تنفس میکنیم را تغییر میدهند.
سرب هنوز به عنوان آلاینده جدی در شهرهای بزرگ وجود دارد، در این حالت غیراز مواد سوختی، مانند بنزین که سبب متصاعد شدن سرب می شود، وسایلی که روزمره از آنها استفاده میکنیم مانند وسایل الکترونیکی و اسباب بازی ها نیز دارای سرب هستند و ثابت شده که آلودگی سرب آثار زیان باری بر سلامت کودکان دارد. گفتنی است؛ آلودگی هوا روی یادگیری دانش آموزان نیز اثر می گذارد در این شرایط زمانیکه هوا آلوده باشد دانش آموزان به سختی تمرکز میکنند ومجبورند برای یادگیری دروس انرژی بیشتری را صرف کنند و در نتیجه حالت خستگی و عصبانیت به آنها دست میدهد. آلودگی هوا بیشترین تاثیر را روی کودکان می گذارد چون وقتی مواد میکروبی و سمی وارد بدن کودکان شود، روی بافت های مختلف آنها بیشتر از بزرگسالان و افراد مسن تاثیر می گذارد.
البته در این شرایط می توان با قاطعیت گفت کودکان قربانیان بی دفاع آلودگی هوا هستند و توصیه های مسئولان، نقش موثری در حفاظت از سلامتی جسم و روان کودکان ندارد. علاوه بر آلودگی هوا که به داخل خانه نیز راه پیدا می کند، طبق مطالعات آژانس حفاظت از محیط زیست، هوای داخل منازل می تواند حتی 5 برابر آلوده تر از فضای بیرون باشد. _ در صورت وجود سرب در هوا، کودکان به دلیل آنکه قد کوتاه تری دارند بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند، زیرا سرب به دلیل سنگین بودن، به سطح زمین نزدیک تر است. در این راستا می توانید با رعایت برخی نکات و همچنین تصفیه هوا با استفاده از دستگاه هایی که دارای فیلتر HEPA هستند، هوای داخل منزل را پاکیزه نگه دارید.
6- انواع گیاهان را در خانه خود پرورش دهید، اگر هم نمی توانید خیلی به آنها رسیدگی کنید از گیاهان آپارتمانی که نیازی به رسیدگی زیاد ندارند استفاده کنید. درهنگام آلودگی هوا بهتر است وسایل کودکان در اتاقشان را با پارچه نمدار یک به یک تمیز کرد، تا ذرات معلق نشسته روی اشیا پاک شود. این مواد موجب افزایش بروز عفونت های ریوی، شدت یافتن آلرژی و در بلند مدت زمینه ساز ابتلا به انواع سرطان ها در کودکان می شود. در هنگام آلودگی هوا، به دلایلی که در زیر به آنها اشاره میکنیم، کودکان در معرض خطر بیشتری نسبت به بزرگسالان قرار دارند. همچنین غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی ویتامین c و اسید های چرب امگا هستند، به تقویت سیستم ایمنی بدن تان کمک می کنند.