کم خونی ناشی از عادات بد غذایی

رژیم غذایی درکم خونی و فقرآهن

  فقر آهن یکی از شایع‌ترین اختلالات تغذیه‌ای در کشورهای در حال توسعه و مهم‌ترین علت کم‌خونی تغذیهای در کودکان و زنان در سنین باروری است که با ایجاد گلبول‌های قرمز کوچک و کاهش میزان هموگلوبین مشخص می‌شود که این بیماری سبب اتلاف منابع و مراقبت‌های بهداشتی، کاهش بهره‌وری در اثر افزایش میزان مرگ و میر ابتلا به بیماری در مادران و کودکان و بالاخره کاهش ظرفیت جسمی‌ و روانی در بخش بزرگی از جامعه می‌شود.   منابع غذایی آهن‌دار عبارتند از جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزی‌های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری، اسفناج و حبوبات، مثل عدس و لوبیا همچنین میوه‌های خشک (برگه‌ها) بخصوص برگه زردآلو و دانه‌های روغنی.

  ـ اسید سیتریک و اسید اسکور بیک یا ویتامین ث که در آلو، خربزه، ریواس، انبه، گلابی، طالبی، گل کلم، سبزی‌ها، آب پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش، سیب و آناناس وجود دارند می‌توانند عوامل افزایش دهنده جذب آهن در بدن باشند. عوارض گوارشی ناشی از مصرف آهن نظیر تهوع، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می‌توان به حداقل رساند، به شرطی که آهن را با میزان بسیار کم مصرف کرده و به تدریج به میزان آن افزوده تا به حد مورد نیاز بدن برسد. آهن موجود در پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، پرندگان (آهن هم) بیشتر جذب می‌شود، در حالی که جذب آهن پروتئین‌های گیاهی مانند سبزی‌ها و میوه‌ها (آهن غیرهم) کمتر می‌باشد.

  کم‌خونی وضعیتی است که در آن تعداد یا اندازه گلبول‌های قرمز و یا مقدار هموگلوبین موجود در خون کاهش یافته و تبادل اکسیژن و دی‌اکسیدکربن بین خون و سلول‌هادچار اختلال می‌شود.   رنگ پریدگی پوست، زبان و مخاط داخل لب و پلک چشم‌ها، خستگی زودرس، سرگیجه و سردرد، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها، حالت تهوع و در کم‌خونی شدید گود شدن روی ناخن(ناخن قاشقی).   ۲ ـ جذب ناکافی آهن در اثر اسهال، کاهش ترشح اسید معده، مشکلات گوارشی یا تداخلات دارویی و داروهایی مثل کلستیرامین، سایمتیدین، پانکراتین، رانیتیدین و تتراسایکلین). از علل ایجادکننده کم‌خونی می‌توان کمبودهای تغذیه‌ای، خونریزی، ناهنجاری‌های ژنتیکی، بیماری‌های مزمن و یا مسمومیت‌های دارویی را نام برد.

عادت های بد غذایی که خون شما را می خورند

گلبول های قرمز خون اکسیژن را به تمام بافت های بدن منتقل می کنند ، بنابراین تعداد کم گلبول های قرمز نشان می دهد که میزان اکسیژن خون شما کمتر از حد مجاز است. دلایل کم خونی به طور کلی به مواردی که تولید گلبول های قرمز خون را کاهش می دهند و مواردی که تخریب گلبول های قرمز را افزایش می دهند تقسیم می شوند. برخی از عادت های بد غذایی موجب می شوند که بدن شما با کم خونی مواجه شوند و در نتیجه آن شما با فقر آهن رو به رو می شوید. زنان و افرادی که بیماری های مزمن مانند سرطان دارند بیشترین خطر ابتلا به کم خونی را دارند. کم خونی هنگامی اتفاق می افتد که تعداد گلبول های قرمز خون سالم در بدن شما بسیار کم باشد.

بسیاری از علائم کم خونی ناشی از کاهش اکسیژن رسانی به بافت ها و اندام های حیاتی بدن است. آهن ، ویتامین B-12 و فولات در رژیم غذایی برای بالغ شدن گلبول های قرمز در بدن ضروری است.       توجه : قیمت ها به صورت لحظه ای نمی باشد و روزانه به روز می گردد      .       توجه : قیمت ها به صورت لحظه ای نمی باشد و روزانه به روز می گردد      .

عادت های بد غذایی زمینه ساز فقر آهن و کم خونی ناشی از آن

وی با بیان اینکه مواد غذایی سرشار از آهن و قرص سولفات آهن هستند به نکاتی در مورد تغذیه و کم خونی اشاره کردند: از مواد غذایی دارای آهن مانند گوشت قرمز - سفید و جگر استفاده کنید، مواد غذایی که قابلیت جذب پایین دارند مانند اسفناج - عدس و تخم مرغ را به همراه غذاهای حاوی آهن مصرف کنید، پروتئین سویا میزان جذب آهن را کاهش می دهد برای مصرف سویا آن را با گوشت مخلوط کنید، از جوانه غلات و حبوبات که قابلیت آهن بالائی دارد بیشتر استفاده کنید، همراه با وعده های غذایی از سالاد همراه آب لیمو، نارنج و غوره بیشتر استفاده کنید، مصرف سبزی های تیره مانند اسفناج و جعفری را افزایش دهید، در میان وعده ها به جای مصرف تنقلات کم ارزش مانند چیپس و پفک از مغزها و خشکبار استفاده کنید، از مصرف چای، قهوه و دم کرده گیاهی نیم ساعت قبل و 2 ساعت بعد از غذا بپرهیزید، مصرف قرص آهن همراه با شیر و لبنیات جذب آهن را با مشکل روبرو می کند، قرص آهن را با آب مرکبات میل کنید، قرص آهن را به طور مرتب میل کنید و دوره درمان کم خونی را تکمیل کنید، مصرف قرص آهن رنگ مدفوع را تیره می کند نگران نشوید و برای جلوگیری از عوارض گوارشی احتمالی، قرص آهن را پس از غذا میل کنید.

 کاظم زاده بیماری­های مزمن، انگلی، مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد از غذا، مشکلات دندانی، مصرف نان­های حاوی جوش شیرین و خونریزی‌های شدید عادت ماهیانه در دختران و زنان جوان را از علت‌های فقر آهن و کم خونی عنوان کرد و گفت: دریافت ناکافی آهن از غذاهای حاوی آهن و عادات بد غذایی مانند مصرف نکردن گوشت، مصرف غذاهایی مانند پیتزا، ساندویج های سوسیس و کالباس، تنقلات کم ارزش مانند شکلات، چیپس موجب کاهش اشتها و در نهایت کم خونی فقر آهن در افراد می شود. به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع­رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دکتر محمد کاظم زاده با اشاره به ضرورت آهن برای ساخته شدن گلبول های قرمز خون افزود: برای خون سازی به جز آهن مواد مغذی دیگری از جمله اسید فولیک، ویتامین B6، ویتامین B12 ، ویتامین Cو پروتئین ها برای خون سازی لازم است.

دلایل بروز کم خونی چیست؟

راه دیگر درمان کم خونی در برخی از بیماران این است که از داروهایی استفاده کنند که به بدن اجازه می‌دهد گلبول‌های قرمز بیشتری تولید کند، این داروها مانند هورمون اریتروپویتین ساخته شده به وسیله کلیه‌ها کار می‌کنند و به بدن برای اینکه سلول‌های قرمز جدید بسازد کمک می‌کند، اگر یکی از این داروها توصیه شود، ارائه دهنده مراقبت‌های سلامتی با فرد درباره خطرات و مزایای دارو صحبت می‌کند، این داروها می‌توانند عوارض جانبی بسیار جدی ایجاد کنند، با این حال، آنها می‌توانند به بیماران دریافت کننده شیمی درمانی کمک کنند تا سطح هموگلوبین بالاتر و نیاز به تزریق خون کمتری داشته باشند و ممکن است به بهبود تدریجی علائم کم خونی کمک کند.

کم خونی در بیشتر موارد به آرامی شروع می‌شود، بنابراین ممکن است در ابتدا متوجه علائم آن نشویم؛ همانطور که سطح هموگلوبین پایین می‌آید، ممکن است یک یا تعداد بیشتری از علائم مانند ضربان قلب سریع، نفس تنگی، مشکل تنفس هنگام انجام کارهایی مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ها و یا حتی صحبت کردن، سرگیجه، درد قفسه سینه، تورم دست یا پا، رنگ پریدگی پوست، ناخن، دهان و لثه و خستگی شدید (شایع‌ترین علامتی است که بیشتر افراد را آزار می‌دهد) را داشته باشیم. بسیاری از سبزیجات حاوی آهن هستند، اما برخی از آن‌ها به دلیل داشتن اگزالات برای افراد دچار کم خونی مناسب نیستند، محصولات غذایی دارای اسید اگزالیک ، به راحتی می‌توانند در جذب آهن توسط بدن اختلال ایجاد کنند، از این رو افرادی که از کم خونی رنج می‌برند باید از مصرف چنین موادی اجتناب کنند و یا در حد امکان از مصرف همزمان آن‌ها با مواد غذایی داری آهن اجتناب کنند، بعضی از سبزیجات تیره و برگ سبز حاوی اگزالات که می‌توانند جذب آهن را مهار کنند.

فهمیدن علت کم خونی مهم است، اما نخستین چیزی که پزشک باید بداند این است که شدت این مشکل چقدر است، کم خونی می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد؛ کم خونی می‌تواند باعث خستگی شود زیرا سلول‌های بدن به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند؛ در بعضی موارد این کمبود اکسیژن ممکن است به اندازه کافی برای تهدید کردن زندگی بد باشد؛ کم خونی می‌تواند موجب کار بیشتر قلب شود، بنابراین اگر دچار مشکل قلبی هستیم، کم خونی می‌تواند آن را بدتر کند. کم خونی در خانم‌هایی که در سن باروری هستند نباید نادیده گرفته شود اما معمولاً نمی‌تواند مشکلی جدی باشد زیرا در این بازه سنی امری طبیعی است، ابتلاء به کم خونی در دوران قاعدگی یا به دنیا آوردن نوزاد با از دست دادن مقدار زیادی خون ناگزیر است و حل آن توسط مکمل‌ها یا در مواردی نادر با تزریق آهن کاملاً ساده است.

اخبار > عادت های بد غذایی زمینه ساز فقر آهن و کم خونی ناشی از آن

وی با بیان اینکه مواد غذایی سرشار از آهن و قرص سولفات آهن هستند به نکاتی در مورد تغذیه و کم خونی اشاره کردند: از مواد غذایی دارای آهن مانند گوشت قرمز - سفید و جگر استفاده کنید، مواد غذایی که قابلیت جذب پایین دارند مانند اسفناج - عدس و تخم مرغ را به همراه غذاهای حاوی آهن مصرف کنید، پروتئین سویا میزان جذب آهن را کاهش می دهد برای مصرف سویا آن را با گوشت مخلوط کنید،از جوانه غلات و حبوبات که قابلیت آهن بالائی دارد بیشتر استفاده کنید، همراه با وعده های غذایی از سالاد همراه آب لیمو، نارنج و غوره بیشتر استفاده کنید، مصرف سبزی های تیره مانند اسفناج و جعفری را افزایش دهید، در میان وعده ها به جای مصرف تنقلات کم ارزش مانند چیپس و پفک از مغزها و خشکبار استفاده کنید، از مصرف چای، قهوه و دم کرده گیاهی نیم ساعت قبل و 2 ساعت بعد از غذا بپرهیزید، مصرف قرص آهن همراه با شیر و لبنیات جذب آهن را با مشکل روبرو می کند، قرص آهن را با آب مرکبات میل کنید، قرص آهن را بطور مرتب میل کنید و دوره درمان کم خونی را تکمیل کنید، مصرف قرص آهن رنگ مدفوع را تیره می کند نگران نشوید و برای جلوگیری از عوارض گوارشی احتمالی ، قرص آهن را پس از غذا میل کنید.

کاظم زاده بیماریهای مزمن، انگلی، مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد از غذا، مشکلات دندانی، مصرف نانهای حاوی جوش شیرین و خونریزی‌های شدید عادت ماهیانه در دختران و زنان جوان را از علت‌های فقر اهن و کم خونی عنوان کرد و گفت: دریافت ناکافی آهن از غذاهای حاوی آهن و عادات بد غذایی مانند مصرف نکردن گوشت، مصرف غذاهایی مانند پیتزا، ساندویج های سوسیس و کالباس، تنقلات کم ارزش مانند شکلات، چیپس موجب کاهش اشتها و در نهایت کم خونی فقر آهن در افراد می شود. به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو دانشگاه، دکتر محمد کاظم زاده با اشاره به ضرورت آهن برای ساخته شدن گلبول های قرمز خون افزود: برا ی خون سازی به جز آهن مواد مغذی دیگری از جمله  اسید فولیک، ویتامین B6 ، ویتامین B12 ، ویتامین C و پروتئین ها برای خون سازی لازم است.

Hormozgan University Of Medical Sciences

-عادت های بد غذایی مانند عدم مصرف گوشت، مصرف غذاهای غیر خانگی مانند پیتزا و انواع ساندویچ های سوسیس و کالباس، تنقلات غذایی کم ارزش مانند چیپس ، پفک و شکلات که موجب بی اشتهایی و عدم مصرف مواد غذایی مورد نیاز می شوند، فرد را در معرض خطر کمبود آهن قرار می دهند. آنمی فقر آهن زمانی است که برای مدت طولانی مقدار آهن دفعی بدن بیش از آهن جذبی باشد که در نتیجه ذخیره آهن بدن از دست می رود و برای تولید طبیعی هموگلوبین، آهن کافی در اختیار نیست، در نتیجه خون سازی با مشکل مواجه شده و فرد دچار کم خونی فقر آهن می شود. این عامل به خصوص در کشورهای در حال توسعه که مقدار آهن موجود در مواد غذایی کم بوده و بیماری هایی مثل مالاریا و سایر بیماری های انگلی روده ای شایع است، بیشتر وجود دارد.

-تغییرات خلقی که موجب بی اشتهایی شوند و یا رژیم های نامناسب نیز که به محدودیت مصرف مواد غذایی بی انجامند، از عوامل دیگر مستعد کننده برای فقر آهن هستند. برخی افراد به دلیل برخی بیماری های مزمن (مانند بیماران کلیوی) ؛آهن از دست داده و یا قادر به جذب آهن نیستند، در نتیجه به کم خونی فقر آهن دچار می شوند. -ابتلا به بیماری های انگلی که معمولا در اثر رعایت نکردن اصول بهداشتی در مورد آب آشامیدنی، سبزی ها و میوه های خام و توالت ها افراد را مبتلا می کنند. -مشکلات دندانی که منجر به بی اشتهایی یا مشکل در غذا خوردن می شوند، نیز به علت دریافت ناکافی مواد غذایی، فرد را مستعد کم خونی فقر آهن می کنند.

طبق آمار سازمان جهانی بهداشت 42 درصد زنان باردار و 30 درصد زنان غیر باردار که در سنین باروری (15 تا 50 سال) هستند، از کم خونی رنج می برند. البته به جزآهن، مواد مغذی دیگری مثل اسیدفولیک، ویتامین ب6، ویتامین ب12، ویتامین سی و پروتئین ها هم برای خون سازی لازم هستند. بطور کلی، جهت پیشگیری از کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن اقدامات مختلفی را در سطح فردی و اجتماعی می توان انجام داد. کمبود آهن شایع ترین اختلال تغذیه ای در جهان است که حدود دو میلیارد نفر را در دنیا متاثر ساخته است. -دریافت ناکافی آهن، در صورتی که فرد غذاهای حاوی آهن را مصرف نکند، مستعد ابتلا به فقر آهن می شود.

منبع