رادیو آماتوری - انواع مخابرات رادیو آماتوری

اتصال کوتاه

9 - مبحث رادیوآماتوری شامل آشنایی و لزوم رعایت ضوابط و مقررات رادیوآماتوری، آیین‌نامه اجرایی و مواد مندرج در مجموعه قوانین رادیوآماتوری از ماده 34 تا 42 و مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات در ارتباط با موضوع آماتوری، تشریح قابلیت‌ها ، ظرفیت‌ها و شایستگی‌های رادیوآماتورها و همچنین آشنایی با شرح وظایف ملی و بین‌المللی رادیوآماتورها در شرایط بحران و اضطرار (مانند سیل، زلزله و. به اطلاع می‌رسانیم اولین دوره آموزشی کارگاه الکترونیک، مخابرات، ارتباطات رادیویی و آموزش ویژه رادیو آماتوری، در تاریخ 10/12/1397 با موفقیت به پایان رسید، این دوره کاربردی-کارگاهی که برای نخستین بار در سطح دانشگاه‌های کشور تشکیل و برگزار شد به طور بی‌سابقه‌ای مورد استقبال دانش‌آموختگان و اساتید و حتی مقامات و کارشناسان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت.

اینک بنا به درخواست‌های مکرر فارغ‌التحصیلان و دانشجویان و علاقمندان رشته‌های الکترونیک و مخابرات و رادیوآماتوری و با مساعدت مسئولین محترم دانشکده علمی کاربردی پست و مخابرات، در نظر داریم دوره دوم کارگاه آموزشی الکترونیک، مخابرات، ارتباطات رادیویی و آموزش ویژه رادیوآماتوری را نیز برگزار کنیم. 7 - آشنایی با اصول، قوانین، استانداردها و ضوابط و مقررات ملی و بین‌المللی و آگاهی از برخی مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات و لزوم رعایت موارد مذکور در استفاده از طیف فرکانسی و اسناد مندرج در مجموعه کتب قوانین و مقررات منتشره سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی.

3 - آموزش نقشه‌خوانی مدارات الکترونیکی، نحوه طراحی و ساخت مدارچاپی ( با استفاده از نرم‌افزارهای معمول و موجود در بازار شامل آلتیوم و غیره) و نحوه مونتاژ مدارات الکترونیکی و رادیویی (PCB) و تکمیل، ساخت، راه اندازی و تست نهایی پروژه‌ها، (کلاس عملی - کارگاه،. 8 - آشنایی و آموزش فن ارتباطات رادیویی، نحوه برقراری ارتباطات رادیویی طبق مقررات و ضوابط ملی و بین‌المللی (مطابق آیین‌نامه اجرایی و مجموعه قوانین استفاده از بی‌سیم‌های اختصاصی و غیراختصاصی مصوبه هیات وزیران وقت سال 1361، (کلاس تئوری)،. 10 - آموزش پایانی دوره شامل تشریح مدار رادیو باند HF رادیوآماتوری شامل SSB EXCITER و VFO آنالوگ و نحوه ساخت و راه‌اندازی دستگاه و آنتن آن بوده و به عنوان آزمون این دوره ورکشاپ خواهد بود.

رادیو آماتوری چیست ؟ – گروه فنی و مهندسی پرکامز

ماده 42 – اتحادیه رادیوآماتورهای ایران که متشکل از کلیه رادیوآماتورهای ایرانی اعم از اعضاء انجمن‌های رادیو آماتوری و غیره میباشد، مسئول ارتباط با انجمن‌ها و اتحادیه‌های رادیوآماتوری دیگر کشورهای جهان و اتحادیه بین‌المللی رادیوآماتوری بوده و اساسنامه تشکیل آن و حدود اختیارات آن بعداً توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تهیه و اعلام خواهد شد. ماده 40 – پروانه تأسیس ایستگاه رادیوآماتوری: اجازه نامه ای است که توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی  فقط برای دارندگان پروانه رادیوآماتوری صادر میشود و به موجب آن شخص رادیوآماتور با دریافت علامت خطاب مجاز به تأسیس ایستگاه رادیوآماتوری و بهرهبرداری از دستگاه‌های فرستنده و گیرنده‌ای که خود آنها را ساخته و یا خریداری نموده است، میشود.

ماده 36 – ایستگاه رادیو آماتوری: عبارت از مجموعه ثابت یا متحرکی است که از یک یا چند دستگاه فرستنده و گیرنده و ادوات مربوط به آن فراهم شده و پس از صدور پروانه مربوطه با مسئوولیت یک رادیو آماتور تأسیس و به منظور برقراری ارتباط موصوف با سایر رادیوآماتورهای مجاز مورد استفاده قرار میگیرد. ماده 41 – انجمن رادیو آماتوری: عبارت است از مرکز تجمع رادیو آماتورهای مجاز و علاقهمندان که به منظور تبادل نظر فنی و اشاعه فن رادیو آماتوری و کمک به رشد و بروز استعدادهای نهفته طبق اساسنامهای که به تصویب سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی میرسد، تأسیس میگردد. ماده 35 – رادیو آماتور: کسی است که به خاطر علاقه به فن ارتباط رادیویی و بدون هیچ گونه نظر انتفاعی و سیاسی با دریافت پروانه رادیوآماتوری از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نسبت به انجام آزمایشات رادیویی به منظور پیشبرد علم رادیو الکترونیک اقدام مینماید.

قسمت دوم- رادیو آماتوری فصل اول – تعاریف ماده 34 – رادیو آماتوری: نوعی ارتباط رادیویی است که به منظور خودآموزی تبادل اطلاعات علمی و عملی و بررسی های فنی ارتباطی بین رادیو آماتورهای مجاز در دنیا برقرار میگردد. ماده ۳۷ – پروانه رادیو آماتوری: اجازه نامه ای است که از طرف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به اشخاص حقیقی برای اشتغال به کارهای رادیوآماتوری صادر میگردد. ماده ۳۸ – پیام: عبارت است از علایم تلگرافی و یا سایر انواع علایم مخابراتی و همچنین مکالمات تلفنی که بین ایستگاه های رادیو آماتوری مبادله میگردد. ماده ۳۹ – معرف یا (СALL SIGN) : علامت مشخصه ای است که قبل از برقراری ارتباط رادیوآماتوری و به منظور معرفی ایستگاه اعلام میگردد.

رادیو آماتوری چیست و چرا به آن نیاز داریم؟ (بخش اول–معرفی)

بدین‌صورت که ابتدا یک نامه باعنوان درخواست شرکت در آزمون رادیو آماتوری به‌همراه مشخصات و کپی کارت ملی یا شناسنامه ضمیمه آن به ادرس دبیرخانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پست کرده و یا ازطریق شماره فکس دبیرخانه ارسال می‌کنید و روز بعد کد تاییدیه دریافت نامه را ازطریق تماس تلفنی با دبیرخانه دریافت کرده و یادداشت می‌کنید. در ایران همانند همه‌ی کشورهای دنیا افراد علاقه‌مند می‌بایست در آزمون‌های کتبی مبانی الکترونیک، مخابرات و آنتن‌ها، قوانین رادیویی و آزمون عملی مورس که متولی برگزاری آن در ایران سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است، شرکت کنند و درصورت دریافت نمره قبولی گواهینامه رادیو آماتوری خود را دریافت نمایند.

به‌طورخلاصه اگر بخواهیم رادیو آماتوری را در یک بند تعریف‌کنیم، می‌توان گفت: رادیو آماتوری فنّی است که به اشخاص علاقمند به الکترونیک و مخابرات در سرتاسر دنیا اجاره می‌دهد تا توسط دستگاه‌هایی که خودشان ساخته‌اند یا به‌صورت تجاری تهیه کرده‌اند، برروی فرکانس‌های مشخصی باهم ارتباط برقرار کنند. رادیو آماتورها در کشورما برای برقراری ارتباط نیازبه کسب مجوز معتبر از سوی سازمان تنظیم مقررات جمهوری‌اسلامی‌ایران داشته و ارتباطات آن‌ها با یکدیگر در داخل و خارج از کشور در چارچوب قانون و مباحث فنی است و مطرح‌کردن مباحث سیاسی و اعتقادی براساس قوانین بین‌المللی در ارتباطات بیسیم، ممنوع است.

آخرین آزمون رادیو آماتوری در ایران در سال۱۳۹۳ برگزار شد که بدلیل تخصصی‌بودن بیش‌ازحد سوالات افراد زیادی موفق به دریافت گواهینامه نشده بودند، اما خوشبختانه بعدا نمره سوالاتی که تخصصی و مشکل بودند به همه‌ی داوطلبان تعلق گرفت و بیشتر افراد بعداز اصلاحیه موفق به دریافت گواهینامه شدند. در چنین حادثه‌هایی اکثر زیرساخت‌ها مانند شبکه برق و شبکه‌های مخابراتی و تلفن همراه ازبین‌رفته است و در این هنگام اولین ارتباطات توسط رادیو آماتورها برقرارشده و نیازها و درخواست‌های کمک را به رادیو آماتورهای دیگر یا سازمان‌های امدادی مخابره می‌کنند. اول از همه جهت سلب مسئولیت لازم‌است اشاره‌کنم که واردات، ساخت و راه‌اندازی هرگونه فرستنده رادیویی در کشورما منوط به دریافت مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی می‌باشد و مسئولیت هرگونه بهره‌برداری غیرمجاز برعهده خود شخص می‌باشد.

رادیو آماتوری چیست و چرا به آن نیاز داریم؟ (قسمت سوم – فرکانس و مدهای ارتباطی)

از عجایب‌دیگر این باند بدلیل محدودیت برد امواج زمینی و وجود skip zoneهای چندصدکیلومتری بین نواحی فرود امدن امواج آسمانی این است که می‌توان درصورت داشتن شرایط مناسب به‌راحتی بین تهران و مشهد یا تبریز و یا حتی اروپا تماس برقرار کرد درحالیکه نمی‌شود با کرج ارتباط گرفت!! زیرا امواج زمینی فاصله تهران تا کرج را بدلیل فاصله و موانع زیاد نمی‌توانند طی کنند و امواج آسمانی نیز به گیرنده نمی‌رسند چون دقیقا محل گیرنده در ناحیه skip zone قرار می‌گیرد. همچنین یکی از رادیو آماتورهای کشور عزیزمان وبسایتی جهت خرید کیت‌های گیرنده در باندهای مجاز رادیو آماتوری در ایران راه‌اندازی کرده که می‌توانید به‌راحتی با ایشان مکاتبه کرده و کیت را خریداری کنید و تا برگزاری ازمون و دریافت گواهینامه رادیو آماتوری خود، به مکالمات رادیویی گوش کنید و دایره ی دانسته‌های خود را گسترده‌تر کنید و گوش‌های خود را به صدای رادیو عادت دهید.

در تمام کشورها توسط ارگان‌های ناظر بر ارتباطات رادیویی(در کشورما سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) جدولی تدارک دیده شده که در آن تمام فرکانس‌های رادیویی از ۳Khz تا ۳۰۰Ghz تقسیم‌بندی شده و هر قسمت به کاربرد خاصی اختصاص‌داده‌شده که این کار به‌منظور جلوگیری‌از ایجاد اختلال بین سرویس‌های رادیویی صورت‌گرفته و تمامی ارگان‌های کشور ملزم‌به رعایت آن می‌باشند. در زمان وقوع طوفان‌های خورشیدی با رسیدن ذرات باردار و پرتوهای کهکشانی به این ناحیه، این ناحیه یونیزه شده و به‌همین‌دلیل می‌توان گفت که تقریبا قابلیتی شبیه به رسانایی پیدا می‌کند و به‌همین‌دلیل Ionosphere یونیزه‌شده می‌تواند امواج آسمانی دریافت‌شده از آنتن‌های روی زمین را دوباره به روی زمین مثل یک اینه بازتاب کند.

فرکانس‌های خیلی پایین مانند چند ده کیلوهرتز و یا خیلی بالا در حد چندگیگاهرتز نیز برای برخی علاقه‌مندان جذابیت خاص خود را دارد ولی اکثر فعالیت رادیو آماتوری در باندهای HF VHF UHF محدود می‌شود و کمتر کسی در فرکانس‌های پایین به دلیل آنتن‌های بزرگ و فرکانس‌های بالا به دلیل تجهیزات دقیق و گران قیمت کار می‌کند. به‌طورکلی فرکانس‌های باند ۳۰متر و پایینتر مثل ۴۰متر و ۸۰متر در زمان شب بازشده و برقراری ارتباط برروی آن میسر می‌شود ولی فرکانس‌های باندهای بالاتر از ۳۰متر مثل ۲۰متر و ۱۵متر که به باندهای روز هنگام شناخته می‌شوند در زمان روز قابل‌استفاده هستند و در شب امکان برقراری تماس روی آن‌ها وجود ندارد.

انواع گواهینامه رادیو اماتوری

پروانه رادیوآماتوری پیشرفته درجه 1، به کسانی داده می‌شود که علاوه بر دارا بودن شرایط دارندگان پروانه رادیوآماتوری درجه 2، بتوانند از عهده امتحانات تکمیلی برآیند و مجاز به مخابره تلفنی و تلگرافی تله تایپ و ارسال تصویر SSTY در باندهای HF، حداکثر با قدرت 200 وات و VHFبا حداکثر قدرت 50 وات و UHF با حداکثر قدرت 30 وات می‌باشند که در شرایط خاص قدرتهای مذکور به تشخیص مدیریت فرکانس و روابط بین‌الملل تا 400 وات قابل افزایش است. (‌ نمونه‌های 6، 7، 8) ‌تبصره: امتحانات رادیوآماتوری غیر از موارد فوق‌العاده، در هر سال دو بار برگزار خواهد شد به قبول شدگان علاوه بر گواهی‌نامه درجه مربوطه، یک نسخه از‌قانون و آیین‌نامه مربوطه نیز اهدا می‌شود.

‌الف ـ داشتن حداقل 16 سال تمام ب ـ صلاحیت اخلاقی و سیاسی به تأیید مقامات ذی‌صلاح کشور ج ـ قبولی در آزمون‌های کتبی و عملی مربوطه ‌تبصره 1: آزمون عملی پروانه درجه 3 (‌مبتدی) شامل مخابره مورس (‌حداقل 5 کلمه در دقیق) است. ‌تبصره: دارندگان پروانه رادیوآماتوری درجه 1، مجاز به مخابره تلفنی و تلگرافی تله تایپ و ارسال تصویر SSPV در باندهای HF با حداکثر قدرت 200 وات وVHF با حداکثر قدرت 50 وات و UHF با حداکثر قدرت 20 وات می‌باشند. (‌وزارت پست و تلگراف و تلفن پس از دریافت کروکی محل، امکان ایجاد مزاحمت احتمالی برای سایر ایستگاه‌های مخابرات و قیر مخابراتی را بررسی و نظر‌نهایی را به اطمینان از عدم مزاحمت اعلام خواهد کرد).

‌ماده 45 ـ پروانه رادیوآماتوری درجه 2 (‌عمومی) به کسانی داده می‌شود که، علاوه بر دارا بودن شرایط الف ماده 44 از عهده امتحانات مربوطه، برآیند و حداقل‌شش ماه با پروانه مبتدی کار کرده باشند. ‌فصل دوم - انواع پروانه رادیوآماتوری و شرایط صدور پروانه ‌ماده 43 ـ پروانه‌های رادیوآماتوری به درجات سه‌گانه: مبتدی (‌درجه 3)، عمومی (‌درجه 2) و پیشرفته (‌درجه یک) تقسیم می‌شوند. ‌ماده 50 ـ برای دریافت پروانه تأسیس ایستگاه رادیوآماتوری، مدارک زیر بایستی از طرف متقاضی تکمیل و به مدیریت امور فرکانس و روابط بین‌الملل وزارت‌پست و تلگراف و تلفن تسلیم گردد.

منبع